Beschrijving van het ras
De Briard is een rustieke hond, middelgroot, zeer elegant, harmonieus met een solide voorkomen. De vacht is lang en dient een knisperende hardheid te hebben zoals de vacht van een geit. Typerend oor de Briard is niet alleen zijn overvloedige fauve, zwarte of grijze vacht maar ook zijn fier gedragen krachtige hoofd, met de lange haren die de ogen als een sluier bedekken en deze hond zo’n rachtig aanzien geven. Zijn grote donkere ogen zijn van een oneindige zachtheid en intelligentie.
Het gangwerk is soepel en licht ontegenzeggelijk is de Briard een van de mooiste honden om te zien, maar heeft daarnaast een aantal unieke eigenschappen die hem zo bijzonder maken: de kracht, de moed, zijn loyaliteit, zachtheid en bescheidenheid. Hetgeen waarmee hij zich absoluut onderscheid van andere rassen is zijn grote gevoeligheid, de onvoorwaardelijke trouw aan zijn baas met maar één doel: het zijn baas naar de zin maken.
Goed opgevoed, met een consequente en rustige baas, is de Briard een echte bondgenoot, charmante vriend en zijn baas toegewijd tot aan zijn dood. Slim en vindingrijk, kortom een hond die initiatieven neemt en graag voor zijn baas werkt. De Briard is sinds eeuwen gefokt voor het hoeden, begeleiden en beschermen van schapen en het verdedigen van de baas en diens eigendommen. Door zijn aangeboren voorzichtigheid en vindingrijkheid tegenover moeilijkheden is hij zeer geschikt voor dit werk. Tegenwoordig ziet hij zijn huisgenoten vaak aan als zijn kudde en zo zie je hem tijdens de wandeling zijn "kudde" omcirkelen. De oorspronkelijke herderstalenten kan de Briard als huishond niet ontplooien, maar ook zijn familie verliest hij, zoals anders zijn schapen, niet uit het oog.
De geschiedenis van de Briard
De Briard of Chien de Berger de Brie, zoals zijn officiële naam luidt, behoort tot een oud Frans werkhonden ras. Toen aan het begin van de vorige eeuw de kynologie net ontstond, waren er al snel mensen die zich voor een Nationaal Frans herders hondenras begonnen te interesseren. Deze langharige herdershonden waren volop aanwezig bij boeren en herders op het platte land maar ook in Parijs, waar zij de knechten in het abbatoir hielpen bij het bewaken en opdrijven van het aangevoerde slachtvee. Wij kunnen rustig aannemen dat de Briard al in de vroege middeleeuwen al halflangharige herdershonden in Frankrijk waren.
We vinden dan ook de oudste vermelding van de naam "Chien de Brie" in een boek van voor de Franse revolutie. Veel schrijvers hebben een verklaring gezocht voor het feit dat de benaming Chien de Brie algemeen gebruikt wordt voor een hond die in heel Midden - en Noord Frankrijk voorkomt, terwijl niets erop wijst dat het ras in de streek Brie (ten oosten van Parijs) ontstaan zou zijn. Zou het soms een verbastering zijn van "Chien d' Aubry??
Een jonge edelman genaamd Aubry de Montdidier, hoveling van koning Charles V, is de hoofdpersoon uit het oude verhaal dat vertelt hoe de hond van Aubry, nadat zijn baas op laffe wijze vermoord was, steeds dezelfde hoveling grommend achtervolgde. Deze Richard Macaire had inderdaad Aubry vermoord. Achterdochtig geworden door het gedrag van de hond, beval de koning een gevecht tussen Richard Macaire en de hond van Aubry. Door de hond op de knieën gebracht bekende Richard zijn misdaad en werd onthoofd. De vader van Aubry liet een hondenkop aanbrengen op de kerk in Montdidier om zo deze hond te eren. Deze kerk werd in de oorlog 1914 - 1918 helaas verwoest.
Een dramatisch standbeeld dat dit gevecht uitbeeld, staat voor het Girodet Museum in het hart van Montargis
In het beroemde boek over de jacht “comité de Foix”, dat ongeveer veertig jaar nadat het bovenstaande zich afgespeeld zou hebben is geschreven door Gaston Phoebus , wordt dit verhaal voor het eerst verteld. Maar de hond in kwestie wordt duidelijk een 'levrier' genoemd, een windhondachtige jachthond dus. Enerzijds strookt dit beter met het soort hond dat een jonge edelman er in die tijd 1370 op na zou houden, anderzijds komt het niet erg overeen met het karakter van een windhond. Is het dan toch een legende?
Wanneer en hoe het gebruik ontstaan is om deze herdershond "Chien de Brie", afgekort "Briard", te gaan noemen zal wel nooit echt achterhaald worden. In 1809 schrijft een Franse priester, Abbe Rozier een boek over het landleven en noemt hierin de Chien de Brie als de hond die helpt de schapen te hoeden "op de vlakten en in de dalen". Hij beschrijft hem als een langharige, meestal zwarte hond. In de bergen en op ruw terrein " heeft de schaapherder de grotere, sterkere matin nodig, om de briard te helpen tegen de wolven". Deze honden worden beschreven als zeer sterk gebouwd, met een dikke vacht, zwart met rode aftekeningen. De hond wordt beschouwd als de voorvader van de andere Franse herdershond, de Chien de Berger de Beauce of Beauceron.
De eerste hondententoonstelling vond in 1863 plaats in Parijs. Van een indeling in "rassen" was toen nog geen sprake, wel min of meer van verschillende groepen. In de groep herdershonden, ingedeeld volgens het werk dat ze deden en met zeer grote onderlinge verschillen in uiterlijk, werd de eerste prijs gewonnen door een Chien de Brie, genaamd "charmante". In 1869 werd de Club de Berger Francais gesticht en in 1909 scheidde de Club Les Amis Du Briard zich hiervan af.
De oorlog van 1914 - 1918 liet diepe sporen na in het Franse land en ook in het briard bestand. Er zijn zeer veel Briards gebruikt als berichtenhond in de loopgraven en vooral ook als Rode Kruishond. Vele zijn hierbij gesneuveld en na de oorlog stond het ras er slecht voor. De twee clubs zetten zich in voor dit geweldige ras te weten : Les Amis Du Briard en de Club des Amateurs de Briards. In 1925 werkten zij samen aan een verbetering van de standaard en op aandringen van de Societe Centrale Canine verenigden zij zich enige tijd later tot de Club des Amis du Briard, met de heer Legendre als voorzitter. In 1928 werd The Briard Club of America door de American Kennel Club erkend, de eerste Briardclub buiten Frankrijk. In 1942 volgde de oprichting van de Nederlandse Briard Club en na de tweede wereldoorlog zijn er in de meeste West-Europese landen Briardclubs opgericht.
Na 1945 moest opnieuw met de opbouw begonnen worden. De grootste fokker uit die tijd was de Heer Blanger, wiens kennelnaam "des Hirsutes" luidde. Wind des Hirsutes was in de vijftiger jaren hier in Nederland en heeft enkele malen gedekt. Zijn beroemde kampioen Atlas des Hirsutes komt, als men ver genoeg terug gaat in de afstamming van de meeste Briards van nu voor. Hekla des Hirsutes, een van de laatste fokproducten van monsieur Blanger was in handen van de fokster van Grenadier de la Joie d'Elise, een beroemde Nederlandse Kampioen uit de zestiger jaren.
Uit de combinatie Grenadier / Hekla zijn enkele zeer goede nesten voorgekomen,. Monsieur Blanger was ook de mentor en leermeester van Mille Mopty, die ook in Amiens woonde en uit wier kennel "Des Elfes de Malouse" vele fraaie kampioenshonden zijn voortgekomen.
Andere bekende kennels van vlak voor en na de tweede wereldoorlog waren: de Grand Coudray van Monsieur Dubus, Du Val Buz van monsieur Saunier, de Bor van Madame de Rocq Viaille, de Vasouy van Mlle Turgis, De La Haute Tour van madame Gambier. Geen van deze kennels bestaat meer.
In de zestiger en zeventiger jaren kwamen bekende honden onder meer uit de kennels: de la Petite Suisse du Nord van de dames Brotonne, d'el Pastre van Jacky Molinier, du val de reuil van madam de fontenilles en niet te vergeten de kennel Des Carrieres Noires van de heer Maquin. Deze laatste, was keurmeester en heeft een tijd lang een groot aantal briards gefokt, waarbij veel honden van Uitmuntende kwaliteit. Veel van deze kennel namen zijn terug te vinden in de huidige stambomen van onze Briards.
In 1970 werd het eerste Rassemblement National georganiseerd, met ongeveer 80 ingeschreven honden. Om de anderhalf jaar is er een Rassemlement geweest met als Topjaar 1981 met 600 inschrijvingen. De in 1977 gekozen President van de Club Des Amis du Briard de heer Bernard Weber juichte dit toe en gaf energiek leiding aan het sterk groeiende ledental. Ook werd de standaard herzien en uitgebreid. Er ontstond echter onenigheid tussen verschillende groeperingen in deze club en dit nam dermate ernstige vormen aan dat de Societe Centrale Canine de oude club heeft opgegeven en in 1989 een nieuwe club gesticht, de huidige Franse Briard Club de Association de Berger de Brie ofwel de A.B.B.